زهره الهیان قائم مقام گروه آینده نگری فرهنگستان علوم پزشکی کشور در رابطه با جمعیت در گفت و گو با کانون خبرنگار ایکنا، نبأ، بیان کرد: بحث جمعیت مطلبی است که امروزه در سطح جهان به ویژه در کشورهای توسعه یافته اهمیت بسیاری دارد.
الهیان اظهار کرد: مهمترین سرمایه یک کشور سرمایه انسانی آن محسوب میشود که کشورهای غربی به این مسئله توجه ویژهایی پیدا کردهاند و برنامهریزیهای کلانی را جهت افزایش جمعیت در دستور کار دارند.
نماینده مجلس هشتم بیان کرد: اگر نیروی انسانی یک جامعه نیروی فرسوده و مسنی باشد قطعاً این کشور نمیتواند به سوی پیشرفت و موفقیت گام بردارد و این معضلی است که امروز همه کشورها به ویژه کشورهای غربی با آن مواجه هستند وبه شدت دنبال نیروی کار جوان، شاداب و پرانرژی هستند که متأسفانه آنچه که ما در سطح کشور مشاهده میکنیم و همچنین مسیر و روندی که افت نرخ رشد جمعیت جلوی پای ما میگذارد مسیری است که کشورهای غربی هم آن را تجربه کردند و دچار معضلات جدی شدهاند.
کشور دچار افت شدید جمعیت
عضو فراکسیون زنان و خانواده مجلس هشتم ادامه داد: حال اگر توجه ویژه مسئولین به این امر نباشد قاعدتاً ما هم همان مسیر کشورهای غربی را طی میکنیم و طی سناریوهایی که سازمان (who سازمان بهداشت جهانی) درباره رشد جهانی پیشبینی کرده کشور ما در طی ۹۰ سال آینده دچار افت شدید جمعیت خواهد شد و به ۳۹ میلیون میرسد که نهایتاً درصد بالا و در واقع نیمی از این جمعیت افراد مسن خواهند بود.
در آینده فاقد نیروی جوان برای توسعه هستیم!
قائم مقام گروه آینده نگری فرهنگستان علوم پزشگی تصریح کرد: اگر این روند به همین شکلی که الان شاهد آن هستیم پیش رود متأسفانه در آینده فاقد نیروی جوان و مکفی برای پیشرفت و توسعه هستیم و کشوری میشویم که به لحاظ جغرافیایی سیاسی جهان دارای اهمیت خاصی نخواهیم بود که این امر باید مدنظر مسئولین باشد همچنین هشدارهای مکرر مقام معظم رهبری به دولت و مجلس که خواستار برنامهریزی جدی برای این مشکلات داشتند گویای این واقعیت است که میطلبد مسئولین یک تحرک ویژه و برنامهریزی جدی برای این مشکل داشته باشند وسیاستهای کلانی در ارتباط با سیاستهای تشویقی برای خانوادهها جهت فرزندآوری داشته باشند.
الهیان گفت: در شرایط حاضر متأسفانه از سوی مسئولین بیشتر شاهد شعارها و صحبتهای بیعمل هستیم و اقدام موثری را چه از جانب مجلس و چه از جانب دولت مشاهده نکردیم حال اگر خانوادهها همینگونه کوچک با یک یا دو فرزند باقی بمانند در خود خانوادهها نیز از لحاظ تربیتی آسیبهای جدی خواهیم داشت.
موانع فرزندآوری در ایران
نماینده مجلس هشتم بیان کرد: یکی از مشکلاتی که باعث کوچک ماندن خانوادهها شده بالا رفتن سن ازدواج جوانان به علت مشکلات و معضلاتی است که بر سر راه آنان وجود دارد از جمله: بیکاری، عدم درآمد کافی جهت گرداندن یک خانواده است که سبب میشود تا ازدواجی صورت نگیرد و یا در سنین بالا انجام شود که حاصل آن یک یا دو فرزند بیشتر نخواهد بود که این روند هشدارهای جدی را به ما میدهد.
وی ادامه داد: اگر هرچه سریعتر سیاستهای تشویقی مانند: وام ازدواج یا تلاش فکری دولت برای رفع مشکل بیکاری برای خانوادهها در نظر گرفته نشود نمیتوانیم تغییر و تحولی برای این موضوع داشته باشیم.
قائم مقام گروه آینده نگری فرهنگستان علوم پزشکی تصریح کرد: همچنین خانمهایی که مادر میشوند و فرزند به دنیا میآورند در جامعه امروز مشکلات جدیتری را خواهند داشت مانند: نبود مهدکودک در محل کار، عدم مرخصیهایی متناسب با نیاز مادر و کودک و ناامنی شغلی که برای مادر به وجود میآید همه از موانعی است که باعث عدم تمایل بانوان ایرانی به فرزندآوری میشود.
دکتر الهیان اظهار کرد: این موانع و مشکلات که سبب میشود خانمها فقط به موقعیت اجتماعی و نه به مادر شدن بپردازند میطلبد تا مجموعه نظام قوای سه گانه در این رابطه برنامهریزیهایی را داشته باشند. در کشورهای توسعه یافته مشاهده میشود که مرخصیهای زایمان مادران مدت طولانی است و یا مدت سه سال مرخصی بدون حقوق دارد که این دلگرمی را به مادر میدهد که شغل و شرایط اجتماعیاش در کنار فرزندآوری حفظ خواهد شد و به مادر اجازه میدهد تا در این مدت حیاتی که ابتدای تولد فرزندش است را در کنارش باشد که این باهم بودن مادر و نوزاد در لحاظ جسمی و عاطفی نیاز هردوی آنها محسوب میشود.
دولت باید به فکر چاره باشد
عضو فراکسیون زنان و خانواده مجلس هشتم بیان کرد: در مجموع دولت حال و آینده باید برای این مشکل فکر چاره باشند معمولاً تنها پاسخی که برای این مشکل دارند این است که بودجه کافی نیست! و دولت اعتبارات لازم را برای سیاستهای تشویقی ندارد ولی این سوال جدی را باید از دولت مردان پرسید که آیا خانواده اولویت درجه یک کشور است یا خیر؟ اگر اینگونه باشد قطعاً اعتبارات لازم برای این نوع سیاستهای تشویقی هم فراهم خواهد شد.
تبعات کوچک شدن خانوادهها بر روی جامعه
قائم مقام گروه آینده نگری فرهنگستان علوم پزشکی گفت: خانوادههای تک فرزند که متأسفانه الان زیاد مشاهد میکنیم بیشتر از خانوادههای پرجمعیت در آینده دچار معضلات تربیتی جدی خواهند شد. تنهایی فرزندان سبب میشود که جوانان و نوجوانان بهجای اینکه زمان خود را در محیط گرم و صمیمی خانوادهها سپری کنند در فضای مجازی، اینترنت و ماهواره پر میکنند که این خود آسیبهای روانی و عاطفی جدی را به جوانان خواهد زد.
نگاه مقام معظم رهبری/ نگاه آینده نگرانه
عضو فراکسیون زنان و خانواده مجلس هشتم در پایان گفت: اگر مردم ایران با یک هوش آینده نگری به این موضوع توجه کنند قطعاً عظم جدی برای فرزندآوری خواهند داشت چرا که از امروز باید به فکر آینده باشیم که در آینده دچار مشکل کاهش جمعیت جوان و افزایش سن جمعیت نباشیم زیرا که ایران اسلامی همیشه باید جمعیت جوان و پر نشاطی را داشته باشد مسئولین هم اگر نگاهی به آینده کشور داشته باشند ودچار روزمرگی در تصمیم گیریها نشود قطعاً اقدامات فکری در جهت برنامه ریزی برای افزایش جمعیت خواهند داشت و نگاهشان حل این مشگل خواهد بود که متأسفانه امروز این آینده نگری در مسئولین وجود ندارد.
زینب رحیمی